නුවණින් විමසීම අපතේ නොයයි
Highlights:
නුවණින් විමසීම අපතේ නොයයි (අලුත් දහම් වැඩසටහන – වෙළුම 12)
සැබෑ දියුණුවේ රන් දොරටුව
Highlights:
දියුණුවේ රන් දොරටු සොයා ගෙන
දියණියනි, පුතණුවනි,
ඇයි ද නුඹ.. නෑ සියන් හැර දමා
දුකෙන් සෝකයෙන් වෙලී..
මුළු ජීවිතයම අඩු ලංසුවට තබා…
ඉමක් නොපෙනන පැතුම් විමනක
තන තනා සිටින්නේ සිහින මාළිගා….
දම් දියෙන් පණ දෙව් විමන් සැප
Highlights:
පෙළගැස්ම…
- වේළුද්වාරෙය්ය සූත්රය
- විශාඛා උපෝසථ සූත්රය
- බන්ධන සූත්රය
- අත්ථිරාග සූත්රය
- කාම සූත්රය
පිහිටක් තියෙනවා ම යි! (අලුත් දහම් වැඩසටහන – 13)
Highlights:
කෙලෙස් වලට ගැට ගැසෙමින් යන විට අප සසරේ
නැවත නැවත හැදෙන්නේ ම දුක ම යි මේ සසරේ
සතර අපායේ වැටි වැටි යන අතරේ සසරේ
ක්ෂණ සම්පත ලැබ දෙන්නේ දුලබව ම යි සසරේ
අනේපිඬු සිටුතුමා
Highlights:
“එම්බල මෝඩ දෙවඟන…! තී මොකක්ද මේ කරගත්තේ.. හපොයි! මට නම් ඕකට අතගහන්න බෑ…”ඈ අසරණ වුනා.අන්තිමේදී ඈ සතරවරම් දෙවිවරුන් වෙත ගොස් උදව් ඉල්ලා සිටියා. “බොහොම කණගාටුයි! අපටත් මොකුත් කරගන්න බැරිතරම් බරපතල දෙයක්නේ තී කරගෙන තියෙන්නේ… කරන්න දෙයක් නෑ…සක් දෙවිඳු වෙතවත් ගිහින් කියාපන්…”
ආයුවඩ්ඪන කුමාරයා
Highlights:
“අනේ ස්වාමීනි, අපිගොඩක් බලාපොරොත්තු තියාගෙනයි මේ දරු සිඟිත්තා හදාගත්තේ. අනේ අපට ඒ යක්ෂ උපද්රවයෙන් මේ දරුවාව බේරා දෙන සේක්වා..!”
“එහෙම නම් පින්වත්නි, ඔබ නිවසේ මණ්ඩපයක් තනවන්න.ආසන පිළියෙල කරන්න. මාගේ ශ්රාවකයන් මං ඔබ නිවසට වැඩමවා දෙන්නම්.
ආනන්දය, සර්පයා දුටුවෙහි ද..?
Highlights:
“පින්වත් මහරජ, ඒක ඇත්ත. ඒ භයානක සර්පයා පණ තියෙන සතෙකුටත් වඩා භයානකයි. ඒ භයානක සර්පයා නිසා අසරණ අහිංසකයොත් අමාරුවේ වැටෙනවා. බොහෝ අය පව් රැස්කරගන්නවා.
ඒ භයානක සර්පයා වෙන අමුතු සතෙක් නොවෙයි. කහවණු දහසක් වටිනා රන් තැල්ලක්. මං ඕක ආනන්දයන්ට පෙන්නුවා. ‘පින්වත් ආනන්ද, පේනවා නේද අර භයානක සර්පයාගේ හැටි?’ කියලා.
අග්ගිදත්ත බ්රාහ්මණයා
Highlights:
“එතන මහා විශාල පිරිසක් ඉන්නවා. පිරිස මැද්දට ගිහින් යම්කිසි කරුණක් කිව්වොත් ඔවුන් සමුහ වශයෙන් එක් රැස් වෙවී දහම් කතාවට ඇති ඉඩකඩ අහුරන්න ඉඩ තියෙනවා.” එහෙම හිතලා මොග්ගල්ලානයන් වහන්සේ ඉර්ධිබලයෙන් පොද වැස්සක් ඇතිකලා. එතකොට හිටි හිටි තැනින් නැගිටලා ඔවුන් තම තමන්ගේ පන්සල් කුටිවලට පිවිසුණා.
බිළාල පාදක සිටුවරයා
Highlights:
‘හනේ.. යසයි! මේකා තමුන්නේ තරමට එපායැ භික්ෂූන් වහන්සේලා වඩම්මන්න. මුළු ගම ම හවුල් කරගන්න වටේ දුවන්නේ..’
මෙහෙම හිතලා මේ සිටුවරයා ඇඟිලි තුන එකතු කොට ස්වල්පය බැගින් මුං ඇට දුන්නා. මෑ ටිකකුත් දුන්නා.ඉතින් මේ තරුණයා ඉතාම ගෞරවයෙන් එය අරගෙන ගියා. සිටුවරයා ‘හක් හක’ ගාලා හිනාවෙන්න පටන් ගත්තා.
භාගිනෙය්ය සංඝරක්ඛිත මහරහතන් වහන්සේ
Highlights:
“සංඝරක්ඛිත, මේ සිතේ හැටි ඔහොම තමා.කලබල වෙන්න එපා. සිවුරු අරින්නට කල්පනා කරන්න ඕන නෑ.හිතට ලැජ්ජාවක් ඇති කරගන්නත් එපා. අපි බුදුරජාණන් වහන්සේව බැහැදකින්න යමු. බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් මේ හිත දියුණු කරන ධර්මය අසමු” කියලා බුදුරජාණන් වහන්සේ ළඟට රැගෙන ගියා.
අහෝ ! දෙව්දත් නොදුටි මොක්පුර
Highlights:
“අයියෝ.. ඔන්න.. ඔන්න.. භයානක ඇතෙක් පොළොව පෙරළාගෙන එනවා.අනේ..මේ පැත්තටයි එන්නේ. හරි වැඩේ.. දැන් මොකද කරන්නේ? ඔව්.. මේ ඇතා එන පිළිවෙළට නම්, මගේ ශාස්තෘන් වහන්සේව මූට ගොදුරු වෙනවා. නැහැ.. නැහැ..එහෙම වෙන්න දෙන්න බැහැ. මට ඕනෑ දෙයක් වුනාවේ. මං මේ ජීවිතය ඇතාට පූජා කරනවා.”
ආර්ය ශ්රාවකයාගේ අවබෝධය (අලුත් දහම් වැඩසටහන – 18)
Highlights:
කර්මය සමග තණ්හාවෙන් බැඳි ඇති
නොපෙනෙන ලෙසින් එය අඳුරෙන් වැසී ඇති
එකිනෙක පටලැවී පැහැදිලි කිසිත් නැති
යනවා සතුන් සසරේ කෙළවරක් නැති
අපට සොදය සියුම් නුවණ
Highlights:
අපට සොදය සියුම් නුවණ
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා 41 (ජාතක පොත් වහන්සේ)
Highlights:
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟින. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවන් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා 40 (ජාතක පොත් වහන්සේ)
Highlights:
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟින. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවන් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා – 34
Highlights:
ජාතක පොත් වහන්සේ ඔබ කියවලා ඇති. කුඩා අවධියේත්, පාසලේදීත්, සරසවියේත්, පන්සලේ බණ මඩුවේත්, වෙසක් නාඩගමේත් අපි ජාතක කථා රස වින්දෙමු. නමුත් එහි සෑබෑ අරුත කුමක් දැයි තේරුම් ගන්නට අප සමත් වූ වගක් නම් නොපෙනේ.
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟිනි. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවත් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා – 43
Highlights:
තිත්තිර ජාතකය
වැඩිමහල්ලන්ට සැලකීම, වැඩිහිටියන්ට ගරු කිරීම ශිෂ්ට සම්පන්න සමාජයක දකින්ට ලැබෙන එක් ප්රධාන ලක්ෂණයක්. බුද්ධ කාලයේ පවා මඳ නුවණින් යුතු භික්ෂූන් අතින් වැඩිහිටියන්ට ගරු කිරීම නැති වූ අවස්ථා ඇතිවී තියෙනවා. ඒ හේතුවෙන් මහෝත්තම භික්ෂූන් වහන්සේලා පවා අපහසුතාවන්ට පත්ව තියෙනවා. මෙය එබඳු කතාවක්.
ජාතක පොත් වහන්සේ ඔබ කියවලා ඇති. කුඩා අවධියේත්, පාසලේදීත්, සරසවියේත්, පන්සලේ බණ මඩුවේත්, වෙසක් නාඩගමේත් අපි ජාතක කථා රස වින්දෙමු. නමුත් එහි සෑබෑ අරුත කුමක් දැයි තේරුම් ගන්නට අප සමත් වූ වගක් නම් නොපෙනේ.
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟිනි. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවත් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
දිව්ය සභාවක අසිරිය! (අලුත් දහම් වැඩසටහන – 17)
Highlights:
සැදැහෙන් තෙරුවන් සරණ ලබාගෙන
බුදුබණ නුවණින් මතක තබාගෙන
අකුසල් දුරුකොට කුසල් වඩාගෙන
සව්වෝ යති සුර විමන් බලාගෙන
කොහොමද පිහිට ලැබගන්නේ…? ! (අලුත් දහම් වැඩසටහන – 14)
Highlights:
පොළොවේ ගව් ගණන් පස්ගොඩ වැඩෙනතුරු
පරදා සයුරු දිය කඳුලැලි වැටෙනතුරු
ලෝ දම හැදි හැදී මේ දුක තිබෙනතුරු
යනවා අපිත් මුනි දම් නොම දකිනතුරු
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා – 22
Highlights:
ජාතක පොත් වහන්සේ ඔබ කියවලා ඇති. කුඩා අවධියේත්, පාසලේදීත්, සරසවියේත්, පන්සලේ බණ මඩුවේත්, වෙසක් නාඩගමේත් අපි ජාතක කථා රස වින්දෙමු. නමුත් එහි සෑබෑ අරුත කුමක් දැයි තේරුම් ගන්නට අප සමත් වූ වගක් නම් නොපෙනේ.
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟිනි. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවත් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා – 25
Highlights:
ජාතක පොත් වහන්සේ ඔබ කියවලා ඇති. කුඩා අවධියේත්, පාසලේදීත්, සරසවියේත්, පන්සලේ බණ මඩුවේත්, වෙසක් නාඩගමේත් අපි ජාතක කථා රස වින්දෙමු. නමුත් එහි සෑබෑ අරුත කුමක් දැයි තේරුම් ගන්නට අප සමත් වූ වගක් නම් නොපෙනේ.
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟිනි. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවත් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
අනේ !!! අපේ කථාවත් අහන්න…
Highlights:
හඬන්නෙපා හඬන්නෙපා
අපේ පුංචි අලි පැටියෝ
සසරේ හැටි ඔහොම තමයි
අපේ පුංචි අලි පැටියෝ
විහින් අමාරුවේ වැටෙන්න එපා ! ( අලුත් දහම් වැඩසටහන – 26 )
Highlights:
කඩිමුඩියේ මගඵල දෙන බොහො තැන් දැන් තියෙනවා
දින දෙක තුන ගතවෙන විට දැහැන් සුවත් ලැබෙනවා
තව තව උපදෙස් ලැබුණොත් මගඵල හැම ලැබෙනවා
ගොඩ එන්නට බැරි විලසට දවල් වළෙහි වැටෙනවා
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා – 33
Highlights:
ජාතක පොත් වහන්සේ ඔබ කියවලා ඇති. කුඩා අවධියේත්, පාසලේදීත්, සරසවියේත්, පන්සලේ බණ මඩුවේත්, වෙසක් නාඩගමේත් අපි ජාතක කථා රස වින්දෙමු. නමුත් එහි සෑබෑ අරුත කුමක් දැයි තේරුම් ගන්නට අප සමත් වූ වගක් නම් නොපෙනේ.
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟිනි. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවත් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
නුවණ වැඩීමට පිළියමක් ( අලුත් දහම් වැඩසටහන – 04 )
Highlights:
මනුලොවේ දනන් හට – ආයු පිරිහී යන විට
නුවණ ද ඔවුන් හට – අඩුවෙලා යයි එම විට
ලාමක දෙයට සිත – වහා නතු වී යන විට
එහි ම පැටලෙන සිත – දුගතියෙහි ගෙන යනු ඇත.
දුක් බිය නැති ජීවිතයක් (අලුත් දහම් වැඩසටහන – 01 )
Highlights:
දිනුමක් නොමැති තරඟෙකි සසරෙහි තිබෙනා
වියපත් වුවද නැත කිසිවෙක් එය දකිනා
පැහැපත් ලොවක අසිරිය සිහිනෙන් පතනා
කවුරුත් මැරෙති ඉපදෙති දුක තුළ සරනා
නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා 10 – ජාතක පොත් වහන්සේ ( ලිත්ත වර්ගය )
Highlights:
‘නුවණ වැඩෙන බෝසත් කථා’ නමින් ඒ ජාතක කථා ඔබේම භාෂාවෙන් ඔබට කියවන්නට ලැබෙන්නේ එයින් ඉස්මතු වන අරුතත් සමඟිනි. මෙහි අරුත් දැන එම කථාවත් මතක තබා ගෙන සත්පුරුෂ ගුණධර්ම දියුණු කර ගන්නට මහන්සි ගන්නේ නම් එය ජාතක කථාවෙන් ඔබට ලැබෙන සැබෑම ප්රතිඵලයයි.
මිළිඳු රාජ ප්රශ්නය 03
Highlights:
“මහරජාණෙනි” යම් කරුණක් නිසා සම්මා සම්බුදුවරු දෙනමක් එක්වර නුපදින සේක් නම් මේ කාරණය ත් එහිලා අර්ථ වශයෙන් ගත මැනැව.
ඒසේ වුව ද “මහරජාණෙනි” එක ම බුදුරජාණන් වහන්සේ නමක් පමණක් ලෝකයෙහි එක්වරකට පහළ වෙති යන මෙකරුණ භාග්යවත් බුදුවරයන් වහන්සේලාගේ ස්වභාවික වු ත්, ප්රකෘති වූ ත් ධර්මතාවකි. ඒ කවර කරුණක් නිසා ද යත්, සර්වඥ බුදුවරයන් වහන්සේලාගේ ගුණය අතිශයින් ම මහත් බැවිනි.
මිළිඳු රජතුමා විසින් නාගසේන මහරහතන් වහන්සේගෙන් ඇසූ ප්රශ්න.
නුවණැතියන් ශ්රි සද්ධර්මයට පමුණුවන අසිරිමත් පොත් වහන්සේ (නෙත්තිප්ප්රකරණය)
Highlights:
ප්රථම සංගීතියට ඇතුළත් වූවත් නොවූවත් මේ
පොත ඊට ආසන්න කාලයකදී ම ප්රකරණයක් වශයෙන්
පිළියෙල වී යයි පිළිගත හැක. අභිධර්මය ගැන කිසිවක්
මේ පොතේ සඳහන් නොවේ. එයින් උද්ධෘත පාඨ කිසිවක් ද
දක්නට නැත. මෙය අභිධර්මය සකස් කිරීමට මත්තෙන්
සම්පාදිත වූවක් යයි කිව යුතුයි…. සත්යවිනිර්මුක්ත බුද්ධ
දේශනාවක් නැති බැවින් හැම බුද්ධ දේශනාවකම ඇතුළත්
සත්ය මොනවා දැයි සෙවීම මේ ආවට්ටහාරයෙන් කරනු ලැබේ.
මේ නෙත්ති ක්රමය අනුව ඉගැනීමක් මෙකල ථේරවාදීන් අතර නැත.”