සමානාර්ථ පද
සමානාර්ථ පද වන්නේ, සමාන අර්ථ සහිත පදය. සිංහල භාෂාව සමානාර්ථ රැසකින් පෝෂිත ය. පාලි-සංස්කෘත භාෂා බලපෑම මෙන් ම ප්රදේශීය ජන ව්යවහාර සහ දෙමළ බසෙහි බලපෑම අනෙක් කරුණ ය. එබැවින් යම් වචනයක් භාවිතයට ගන්නා විට සමානාර්ථ පද පිළිබඳව හරි අවබෝධයක් උවමනා වේ. මේ කුඩා පොත ඒ සඳහා අත්වැලකි.
ALIDOLE – අලිඩෝලේ
අලි – මිනිස් ගැටුමට
මුතුන් මිත්තන් සතු
අත්දැකීම් ඔස්සේ
සැබෑ උත්තරයක් සොයන
යොවුන් දරුවන් දොළොස් දෙනෙකුගේ
පරිසර ගවේෂණය….
මිහිතලයේ දැවැන්තයා අසරණයකු බවට පත්කර ඇත.අලියා අසරණයකු නොවේ. එහෙත්, අලි – මිනිස් ගැටුම අලියාට ඛේදජනක ඉරණමක් උදාකර දී තිබේ.
නඟුලේ වගතුග
සිංහල නගඟුල, අතීත ශ්රී ලාංකික වී ගොවියාගේ අපුර්වතම තාක්ෂණික මෙවලමක් වෙයි. පුරන් වු පොළෝ පස සාරවත් කරගැනීමට භාවිතා කළ හැකි සරල, එමෙන් ම පිරිපුන් තාක්ෂණයෙන් අනුන මෙවලම නඟුල යි. වැවේ හදවත සොරොව්ව නම්; කෙතේ හදවත නඟුල යැයි නො බිය ව කිව හැකි යි. එහෙත්, අද දවසේ නඟුලේ ශ්රී විභූතිය අප කෙත්බිම්වලින් ගිලිහී යමින් තිබෙයි.
බහු අර්ථවත් පද
සිංහලයේ ඇතැම් වචනයකට තේරුම් රැසක්
තිබෙයි. මේවා බහු අර්ථවත් පද ලෙස හැදින්වෙයි.
අඹ කියූ විට එකවර ම අප කාටත් මතක් වෙන්නේ
රසැති අඹ ගෙඩි ය.එහෙත්,ජලය,බිරිද,ඇඹීම හා
ලුහුබැදීම යන අර්ථ ද එයට අදාළ වේ.මේ බහුඅර්ථවත්
පද පිළිබදව ඔබ නිවැරදි අවබෝධයක් නැතිනම් ඇතිවන
අපහසුතාව යළි යළි කියා දිය යුතු නොවේ.බහු අර්ථවත්
පද පිළිබදව දැනුම ලේඛනයේ දී මෙන්ම භාෂණයේ දී
ද අත්යවශ්ය වේ.මේ පොත එම දැනුම සොයායන්නට අත් උදව්වකි
කෙතේ වගතුග (උරුමය) 3 කොටස
කෙත, ශ්රී ලාංකික කෘෂි සංස්කෘතියේ අඩිතාලම යි. එම අඩිතාලම මත පිහිටා ශ්රී ලාංකික මහා සංස්කෘතිය නිර්මාණය කරගෙන තිබෙ යි. “කෙතේ වගතුග” මැයෙන් රචනා කර ඇති මෙම පොත් පිංච මගින්, අතීත කෘෂි සංස්කෘතියේ සැබෑ උරුමය මේ යැයි පෙන්වා දීමට උත්සාහ කළෙමු. ඒ අනුව දෙවන ලෝක යුද සමයට පෙරාතුව රජරට හා හත් කෝරලයේ පැවැති කෘෂි සංස්කෘතියේ මූලික ලක්ෂණ ඔබට හඳුනාගත හැකිවෙයි.
තේරවිලි
තේරවිලි
ප්රස්තාව පිරුළු හා ආප්තෝපදේශ
ප්රස්තාව පිරුළු කතන්දර රසවත් ය. එම රසැති පිරුළු කතන්දර ඇසිම, රසවිදීම හා කියවිම මගින් ලැබෙන ජීවිතාවබෝධය ඉහළ ය. එමෙන්ම අවස්ථාවෝචිත ලෙස ප්රස්තාව පිරුළු භාවිත කිරීමේ හුරුකම ද මේ මගින් ඇති වේ.
ආප්තෝපදේශ යනු උපදේශාත්මක කියමනකි.ඒවාද පිරුළු මෙන් ඉතා රසවත් ය. එහි ගැබ් වී තිබෙන ජීව ගුණය ඉතා ඉහළ ය.අනෙක් අතට ආප්තෝපදේශ මගින් ඉතා සැකවින් ගැඹුරු ජීවන දර්ශනයක් එකවර අවබෝධ කරවයි.
උරුමය 2 – වැවේ වගතුග
වැව ශ්රී ලාංකික වාරි සංස්කෘතියේ හදවත යි. එම හදවතේ ස්පන්දනය අනුව වාපී සංස්කෘතියේ නාඩි වැටෙයි. එහෙත්, අද දවසේ ජීවත්වන අපේ දූ දරුවන්ට ඒ පිළිබඳ ඇති අවබෝධය අඩුයි.
“වැවේ වගතුග” මගින් එම අතීත උරුමයේ හෘද ස්පන්දනය කෙසේ ක්රියා කළේ දැයි වටහා දීමට වෑයම් කළෙමු. මෙහි සඳහන් වන්නේ අදින් අඩසියවසකට පමණ පෙරාතුව රජරට හා හත් කෝරලයේ වාපී සංස්කෘතියේ මූලික තොරතුරු ය.
උරුමය 1- ගමේ වගතුග
ශ්රී ලාංකික අපි, ගොවි සංස්කෘතියකට උරුමකම් කියන්නෙමු. එහෙත්, එම අතීත උරුමය අද දවසේ දී හඳුනාගැනීමට නො හැකි වී සිටින්නෙමු. මෙයට කළ යුතු හොඳම පිළියම වන්නේ, අතීත උරුමය පිළිබඳ තොරතුරු ගවේෂණය කිරීම යැයි අපි සිතමු.
“ගමේ වගතුග” මැයෙන් රචනා කර ඇති මෙම කුඩා පොත් පිංච මගින් දෙවන ලෝක යුද සමයට පෙරාතුව රජරට හා හත් කෝරලයේ සාම්ප්රදායිකව ගමක චර්යා පද්ධතිය පිළිබඳ මූලික තොරතුරු රැසක් ඔබට ඉදිරිපත් කරන්නෙමු.